Toy: Türklerde Meclis, Tören ve Toplumun Nabzı

Tarihi kitaplarda "toy" kelimesine rastladığında,çoğu kişi sadece bir şölen, bir kutlama sanır.Oysa toy, eski Türk toplumu için yalnızca bir eğlence değil,bir siyasi irade, toplumsal sözleşme ve kültürel hafızaydı.

Toy Ne Demektir?

Türkçede “toy”, geniş anlamıyla;bir araya geliş, kutlama, danışma ve karar alma eylemlerinin bütünüdür.

Kelimenin kökü;

• devlet törenlerine,

• kurultaylara (meclislere),

• düğünlere,

• zafer kutlamalarına,

• hatta yas törenlerine kadar uzanır.

Yani toy, Türk kültüründehem sevinci hem hüznü taşıyan bir halk nabzıdır.

Toy, Bir Meclisti

Kağanların karar almadan önce boy beylerini topladığı kurultaylar,aynı zamanda birer toy niteliği taşırdı.

• Burada devletin gidişatı,

• savaş-kararları,

• vergiler,

• ve hatta kağan değişimi gibi kritik meseleler tartışılırdı.

Her boyun sözü vardı.Toy, otoritenin tek elden değil, ortak akılla yönetildiği bir sistemdi.

Toy, Bir Şölendi

Zafer kazanıldığında da,bir evlilik yapıldığında da,oyunlar oynanır, yemekler pişirilir, destanlar söylenirdi.

• At yarışları

• Güreşler

• Kopuz eşliğinde türkü ve destanlar

• Toyda dağıtılan yemek, toplumsal eşitliğin simgesiydi. Herkes aynı kazandan yerdi.

Toy, Bir Ritüeldi

Ölümlerden sonra yapılan “yas toyu”,hem acının hem saygının ifadesiydi.

Toylar, kamların dualarıyla,kutsal ateşin yakılmasıyla,ata ruhlarının anılmasıyla başlardı.

Bu yönüyle toy, dünya ile öte dünya arasındaki köprüyü kuran bir ritüeldi.

Toplumsal Hafıza ve Birlik

Toy, yalnızca bireysel olaylara değil,toplumsal hafızaya da yön verirdi.

• Hangi boyun ne zaman ne karar aldığı,

• Hangi savaşın hangi toplaşmada ilan edildiği,

• Kimin öne çıktığı, kimin hatırlandığı…Hepsi toylarda belirlenir, aktarılırdı.

Bugünün demokrasi tartışmalarında bile,toyun ruhu, katılımcılık ve ortak akıl açısından büyük bir mirastır.

Son Söz: Toy, Milletin Kalp Atışıydı

Toy, bir eğlence değildi sadece.Bir meclisti, törendi, hafızaydı.

Otağ-ı Türk olarak diyoruz ki:Toyları anlamadan Türk'ü anlamak zor…Çünkü toy, milletin kendisiyle konuştuğu, geçmişle buluştuğu yerdi.